OVP ve 2015 Bütçesinin Özeti: AKP Karavana Atmaya Devam Ediyor

AKP Hükümeti 2015-2017 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Programı’nı (OVP )’ı açıkladı. Ardından 2015 yılı bütçesi de meclise sunuldu. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın açıklamasına göre OVP'de öncelik, geçen yılki cari işlemler açığı yerine enflasyona veriliyor. OVP'de ikinci önceliğin cari açığı düşürmek, üçüncü önceliğin yapısal reformlar olduğunu ifade eden Babacan, yapısal reformlara hız vererek Türkiye'nin potansiyel büyümesini artırmak istediklerini söyledi.  AKP Hükümetinin hedeflediği yapısal dönüşümlerin bazıları şöyle:  Üretimde Verimliliğin Artırılması, İthalat Olan Bağımlılığın Azaltılması,Yurtiçi Tasarrufların Artırılması ve İsrafın Önlenmesi, Kamu Harcamalarının Rasyonelleştirilmesi, Kamu Gelirlerinin Kalitesinin Artırılması, Kayıt Dışı Ekonominin Azaltılması. Babacanın açıklamasına göre daha bu başlıklara ilişkin somut eylem planı belirlenecek ve kamuoyuna açıklanacak! Yani bu gidişle uygulanması seçim sonuna kalacak!

2015 Bütçesinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sunumu sırasında Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de benzer şeyler söyledi! Ama geleceğe yönelik somut öneriler yerine dün yapılanları anlatarak zamana oynadı ve hedeflerin arkasını dolduran somut bilgiler veremedi. Kısacası, 12 yıllık AKP Hükümetinin bakanları hala “yapısal dönüşümden” ve reformdan bahsedebiliyor! Kendilerine sormak lazım: 12 yıldır niye yapmadınız? Siz bir koalisyon hükümeti misiniz? Yoksa iktidar değil de muhalefet misiniz? Haksızlık yapmayalım, bu iki bakan da aslında olması gerekenleri ve bizim dile getirdiğimiz bazı aksaklıkları zaman zaman “utangaç(!)” bir şekilde de olsa dile getiriyorlar!

Önceki yıllarda bu konulardaki yazılarımda “Dostlar OVP Görsün!” misali OVP açıklandığını ve hedeflerin pek de gerçekçi olmadığını söylemiştim. Maalesef bu yıl da değişen bir şey yok! Sadece enflasyon ön plana çıkmış ama hedefler gene hayali! Neden hayali diyorum? Çünkü geçtiğimiz yıl da ondan önceki yıl da AKP karavana atmıştı! Atışlar giderek hedeften daha uzağa düşüyor. Kısacası, AKP Hükümetinin Orta Vadeli Programı da, Mali Plan’ı da yenilik getirmeyen, mevcut durumu idare etmeyi hedefleyen bir ekonomi ve maliye politikasını yansıtıyor. OVP ve Mali Plan ekonominin temel dengelerini gösterir ve özel kesimin ve ekonomideki tüm aktörlerin önünü görmesi, başka bir deyişle tasarruf, yatırım ve tüketim kararları için önemlidir. Örneğin, büyüme, enflasyon, cari açık, bütçe açığı, yatırım, gelirler, harcamalar ekonomik aktörlerin kararlarında önemli unsurlardır. Bu göstergelere ilişkin hedefler OVP’de gösterilir. Evet gösterilmesine gösteriliyor ve bu hedeflere göre oluşturulan bütçe rakamları da Meclise sunuluyor. Ama belirlenen bu hedefler maalesef tutturulamıyor.

AKP Hükümeti Hedefleri Tutturamıyor!

OVP 2014 yılı gerçekleşme tahminini ve 2015-2017 yıllarına ilişkin tahminleri kapsıyor. Buna göre her yıl olduğu gibi büyüme, enflasyon ve işsizlik rakamları yine revize edildi. Büyümede bir yılda üçüncü kez revizyon yapıldı. İlk hedef % 5 idi, ama daha sonra dünyadaki gelişmeler dikkate alınarak % 4’e düşürüldü, OVP’de ise % 3.3’e düşürüldü. Milli gelir tahmini de revize edildi. 2014 yılına ilişkin GSYH tahmini geçen yılki OVP’de 1.719 milyar lira ve 867 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Yeni OVP’de GSYH tahmini 1.764 milyar lira ve 810 milyar dolar olarak açıklandı. Bu iyimser tahmin gerçekleşirse GSYH 2013 yılına göre bırakın artmayı dolar bazında 12 milyar dolar azalmış olacak. Bu çerçevede, önceki OVP’de 11.277 dolar olarak tahmin edilen kişi başına gelir de 10.537 dolar olarak revize edildi. Eğer bu yeni tahmin gerçekleşecek olursa kişi başına gelirimiz 2013 yılı gelirinin 10.807 dolar olduğu dikkate alındığında 270 dolar azalmış olacaktır. Bu milli gelir hedeflerine bakıldığında çok konuşulan orta gelir tuzağında olduğumuz açık bir şekilde görülmektedir. Yüzde 3,3’lük büyüme oranı tahmini, eski OVP’ye göre 0,7 puanlık bir düşüş gösterse de yüzde 2,5 ile 3 arasında değişen piyasa analistlerinin tahminlerine göre yüksek kalıyor. IMF’nin Ekim 2014 tarihli Dünya Ekonomik Görünümü raporundaki Türkiye büyüme tahmini de yüzde 3 olarak açıklanmıştı. Büyüme hedefleri de bu şekliyle gerçekleşse bile peş peşe üç yıldır potansiyel büyüme oranımızın gerisinde kalmış oluyoruz. 

Biz bu hedeflerin gerçekçi olmadığını hem söyledik hem de yazdık, ama dikkate almadılar. Büyüme için % 5 hedef koyup %3.3’e düşürmek, enflasyon için % 5 hedef koyup %9.4’e yükseltmek demek AKP’nin hedefleri tutturamadığının açık bir itirafıdır. Hedeflerde neredeyse iki katına yakın bir negatif sapma söz konusudur. Bu durumda bu yıl koyduğunuz hedefler de gerçekçi ve inanılır olmaktan çok uzaktır. Başlangıçta Merkez Bankası yüzde 5’lik enflasyon hedefini koyunca, ücret artışları buna göre biçimlenmektedir. Bu durumda ücret artışları sınırlanmakta ücretliler enflasyona ezdirilmektedir.

Babacan ve Şimşek’ten Acı İtiraf: Ekonomide Durum İç Açıcı Değil!

Öte yandan işsizlik oranında 2014 yılı için % 9.4’lük bir tahmini yapılmışken, yeni OVP’de yüzde 9,6’ya yükseltilmesi de hedeflerin gerçekçi konulmadığının bir göstergesidir. Eğer büyüme oranında sapma olursa işsizlik oranının yüzde 10’un altına düşmesi zor görünmektedir. Hedefler tutmadıkça hükümetin kredibilitesi azalıyor. Sorunlar hep halının altına süpürülüyor. Son dönemde Ali Babacan ve Mehmet Şimşek’in utangaç itirafları da ekonomide yapısal önlemlerin kaçınılmaz olduğunu gösteriyor. Açıkçası ekonomide halının altındaki pislikleri de temizleyecek bir bayram temizliği lazım. Ama dostlar alıverişte görsün misali göstermelik OVP ile bunun içinde açıklanan hayali dönüşüm programlarıyla reform yapılamaz. 1250 eylem planını daha Hükümetin üyeleri bile bilmiyor. Bu kadar geniş bir reform yelpazesi sunmak milletin gözünü boyamak içindir. Bu kadar geniş bir reform olmaz. Eylem planları gerçekçi olsa bile işçiyi, işvereni, kamu çalışanını, meslek kuruşlarını, odaları, özel sektörü içine alan bir koordinasyon ile hazırlanmalı ve uygulanmalıdır. Zaten 12 yıldır bu çalışmalar yapılmadığı için bu haldeyiz.

2023 Hedeflerine Ulaşmak İçin Acil Yapısal Reformlar Şart!

Biz MHP olarak hem seçim beyannamelerimizde hem meclis konuşmalarımızda yapıcı, yol gösterici ve uzlaşmacı bir muhalefet anlayışı içinde olduk. AKP Hükümetinin koyduğu hedefler keşke gerçekçi olsa hatta daha yüksek büyüme ve daha düşük enflasyon ve işsizlik oranlarını yakalayabilsek. Çünkü her şeyden önce Türkiye’nin 2023 hedefleri AKP’nin değil çok daha öncesinden MHP’nin koyduğu hedeftir. Biz Türkiye’nin 2023 yılında bölgesinde lider ülke, sonra da 2053’te dünyada süper güç olmasını hedefleyen bir partiyiz. Ancak göstermelik reform programlarıyla halkın gözü bir süreliğine boyansa da ekonomideki orta gelir tuzağından çıkarak, işsizliği azaltmak ve Türkiye’yi lider ülke yapmak mümkün değildir.   Hem büyüme hedefini yakalayıp hem de cari açığı düşürmek bu şartlarda gerçekçi değildir. Büyümenin %3’te kalması durumunda da işsizliğin %10’un altına düşürülmesi zordur. Bu nedenle bir an önce yapısal önlemler alınmalı ve tüketim, ithalat ve inşaata dayalı ekonomik yapı terk edilmeli ve imalat sanayi üretimini artıracak, teknoloji tabanlı ve yüksek katma değerli üreti